In de eerste periode van mijn
twennerjaren begon ik gedichten
te schrijven, terwijl ik eerder op eenentwintjarige leeftijd van iemand te horen had
gekregen dat
antroposofie wellicht wat voor mij zou kunnen zijn. Dat laatste
werd snel bewaarheid en het eerst genoemde hield (ook) aan, gestaag. Niet met
beide groot gebracht die eerste eenentwintig jaar van mijn leven; wel in een
sfeer van
geen nonsens en
directheid. Heb het idee dat ik mijn eigen weg mocht kiezen. Die
daadwerkelijk gaan is weer wat anders, want niet iedere jongeling weet al vroeg
wat hij zelf wil. Wel formuleerde ik stil in mijn binnenste op achttienjarige
leeftijd een heel duidelijk en zeer krachtig ideaal: ‘
hoe zit dat toch met mens
en wereld en hoe zit dat toch met afkomst en bestemming van beide? Daar kom ik
achter in mijn leven, dat weet ik zeker!’
 |
Rijnhaven Rotterdam vroeger |
Van directe natuurbronnen was ik vervreemd geraakt. Bracht de eerste driemaal zeven jaar tussen steen en havens door in Rotterdam. Vrijwel geen uitstapjes
in de levende natuur, enkele uitzonderingen daargelaten. TV en televisieprogramma’s deden hun intrede in mijn
ouderlijk huis toen ik zo’n vier jaar oud was. Kunst had/heeft voor mij twee pijlers:
schoonheid en
dramatiek. Dus niet alleen
schoonheid , maar ook tragiek en gruwelen des levens, waarvoor ik mijn hoofd zeker
niet omdraai(de).
 |
Hekate - William Blake |
Vorige maand schreef ik twee korte gedichten die met de
Godin Hekate in verband staan. Een godin, gestalte, die
regelmatig verwarring stichtte en een aantal mensen nogal eens deed/doet huiveren (shiver). Vaak wordt ze opgevoerd als Godin der heksen en tovenarij. Zij is in te delen bij de onderste Goden
(onderaards), naast die van de bovenste Goden (kosmos) met daartussenin die van
een middengebied, op aardeoppervlak en in lucht en hemelruim.
Twintig á vijfentwintig jaar eerder, rond de dertig was ik
dus toen, schreef ik over een ’andere’ Godin (
Proserpina), dat deed ik, zo weet ik nog goed, in vervoering en met blijdschap. Daarbij maakte ik dankbaar gebruik van haar Romaanse aanduiding.
Herademing
Een stortvloed van
stemmen,
die naklinken langs de ruggen van mensen,
zie ik stilhouden en zich scheiden
in de sporen van voetstappen.
Vergeten
de vlucht, de jacht;
vergeten zichzelf.
Voor mij staat een
vrouw met gouden haarlokken;
een stil gelaat,
één uit duizenden.
Ze is nog steeds:
Proserpina.
Persephone werd ze in het Grieks genoemd en in de
middeleeuwen keerde ze (tijdelijk) in het bewustzijn van een aantal mensen terug
als
Godin Natura.
Hoe verhoudt dit zich tot
Hekate(?), een maangodin werkzaam
vanuit het binnenste der aarde. Ze vormt een trits met twee andere
maangodinnen:
Diana (op Aarde in de lucht, het hemelruim werkend) en
Luna (van buitenaf op de aarde
inwerkend); de drievoudige maankrachten. Hier mijn twee gedichten in relatie
tot Hekate, ruim een maand geleden geschreven:
1. Verfahren
Van hen die mij
vereren
snellen toe
honden,
die als zovele verwonden,
niet weten wat te
doen,
niet weten wat te weten,
niet zien mij,
vrij.
Waaraan ik zie,
sla ik gade,
mijn gade,
manmoedig doorploegd.
Wenk mij moedige man;
toegang tot mijn rijk,
mijn luister,
boden in duister.
2. Uit heksenkring
Verdraaid verduiveld genoeg
lispelen tongen,
waaraan ook hun jongen,
gebroed, zich plooien toch.
Vrij, van boven bezien,
haar gespreide armen,
waaraan zich warmen,
sylphen fonkellicht, niet langer door mij ontwricht.
Niet langer niet weten, niet zien, niet doen;
niet langer gekerkerd, gekluisterd, verweesd.
Stappen uit ban,
...onttoverd.
 |
Johanna Knottenbelt |
Rudolf Steiner heeft veel geschreven en gesproken over poëzie, dichten en
dichtkunst. In het bijzonder in relatie tot
geesteswetenschap
(antroposofie) en geestesvorsing, helderziendheid en inwijding. Een aantal
antroposofen namen dit praktisch ter hand, waaronder
Albert Steffen en
Johanna Knottenbelt. De wijze waarop zij probeerden voort te borduren op Steiners
aanwijzingen en bespiegelingen valt zeker interessant en lezenswaardig te
noemen. Neem
bijvoorbeeld Knottenbelts
De dichtkunst als weg tot inwijding en Steffens
Dichting als Weg zur Einweihung.
 |
Hekate |
Wat mij hierbij de afgelopen weken, met inbegrip van mijn
eigen persoonlijke levenservaringen en ja levensworstelingen, verder in het
bijzonder trof was een voordracht van Steiner uit de cyclus
Des Karma des Berufes des menschen in anknüpfung an Goethes Leben (GA 172). Het gaat om de
laatste voordracht uit die cyclus. Bladzijde 198 tot en met 227. Een voordracht
die ik (wederom) een ieder aanbeveel om nader te bestuderen. Wat mij daarin
vooral trof was zijn beschouwing over de volgende culturele verschijnselen
opgesomd in chronologische volgorde: eerst
voorouderverering, verbonden
aan besef en contact met
Archai (tijdsgeesten), dan
polytheïsme en mythen en
mythologie verbonden aan
besef en contact met
Archangeloi (volkszielen),
monotheïsme verbonden aan besef
en contact met
Angeloi (de eigen engel in het bijzonder) en tenslotte verering
van mensen als zijn en/of waren zij Goden. Dat geldt voor onze tijd met alle gevaren en
duisterheden van dien. Zulks zette zich reeds in bij het verschijnen van Romeinse keizers en daaraan verbonden cultussen, aldus Steiner. Het kan zeker zinvol zijn om nadere studie hierover te combineren met kennisname van Steiners behandeling van de
Achtste Sfeer. Zo kan met behulp van bestudering van deze voordracht (GA 172) kan de strekking en boodschap van dit
blogbericht verder worden uitgediept.
Ik sluit af met een korte opmerking van Steiner over Hekate betreffende haar historische achtergrond en actuele betekenis en werking. Zie de volgende tekstafbeelding, kan vergroot worden door erop te klikken; uit:
Weltenwunder, Seelenprüfungen und Geistesoffenbarungen (GA 129).
Bronnen (selectie, er is uiteraard meer)
Muziek
Opmerking van technische aard. Het aantal berichten op de startpagina van Cahier bedraagt nu twee. Ongewild. Dat is niet wat ik wens. Stel het op het bedieningspaneel in op vijftig of minder, doch het komt maar niet hoger dan twee uit. Jammer want zo valt het eerder geschrevene uit het oog van een bezoeker en geïnteresseerde. Waar dit aan ligt weet ik niet. Misschien teveel data vanwege de rechterkolom, de informatieblokken? Voorheen bestond dit probleem niet.
BeantwoordenVerwijderenVraag: weet iemand misschien waar dit aan ligt en of dit wellicht te verhelpen valt? Zo ja, hoe? Zo nee, indien dit niet te verhelpen valt, zal ik naar een andere oplossing moeten gaan uitkijken.
VerwijderenProbleem nu ondervangen door in de rechterbovenhoek van Cahier een informatieblok Alle blogberichten op Cahier in chronologische volgorde (van nieuwste naar oudste) aan te brengen. Valt direct in het oog. Weliswaar prijken op de startpagina, bladzijde 1, maar twee blogberichten, maar op bladzijde 2 tot en met 5 zijn dat er weer veel meer, de gehele Cahier bladspiegel vullend.
VerwijderenIs ten koste gegaan van de Faust en Mefistofeles afbeelding, oorspronkelijk aangebracht in die rechterbovenhoek. Helaas, maar ik moet prioriteiten stellen.
Dag John,
VerwijderenZou het niet helpen als je het aantal niet instelt op boven de 50, maar lager, bijvoorbeeld 10 of een ander getal? Misschien kan hij dat beter aan en verschijnen de tien berichten dan wel. Het uitproberen misschien waard.
Dag Mirthe,
VerwijderenHelaas werkt dat ook niet. Probeerde dat al uit met een aantal van 3 blogberichten per pagina. Maar dat gaat dan ook niet, blijft dan toch op 2 staan. Van 2 naar 1 lukte wel, maar ja dat wens ik nog minder natuurlijk. Zal me voorlopig op deze manier moeten redden, lijkt me. Dank voor het meedenken.
Nu is zelfs het aantal berichten op de startpagina teruggelopen van twee naar één door een voor mij onbekende oorzaak. Informatieblok Luisterboeken daarna verwijderd in de hoop dat dit misschien helpen zou, maar dat maakt niets uit.
VerwijderenLijkt wel een (technisch) logboek in een weblog nu. Kleine test gedaan. Twee testblogberichten gepost, waarmee het aantal berichten weer op drie kwam. Het lijkt er dus op dat als ik gewoon door blijft posten de startpagina van Cahier gewoon weer aangevuld zal worden naar een gewenst aantal. Heeft dus weer even tijd nodig. Ondertussen me zo even behelpen. Wat een gedoe.
VerwijderenNou, dat is zeker een gedoe. Ik zit ook regelmatig te hannessen met onvoorziene problemen of veranderingen bij blogspot. Het is soms zo ondoorzichtig. Een enkele keer lost het zich ook vanzelf weer op. Hopelijk is dat hier het geval en kun je gewoon met het posten weer meerdere posts op je startpagina krijgen. Succes John!
VerwijderenNuttig voor mij om te vernemen dat ook jij helaas, regelmatig zelfs, met je voortreffelijke blogspot blog Oogwandeling met technische problemen of veranderingen kampt. Dat worstelen zie je er niet aan af; ziet er keurig verzorgd uit en is overzichtelijk ingedeeld. Op het oog sluis je je er tot dusver zonder kleerscheuren doorheen.
VerwijderenZal de komende tijd wat lichter te schrijven blogberichten plaatsen, minder tijdrovend qua research en vooronderzoek, doch hopelijk toch lezenswaardig en relevant, opdat (hopelijk) de bladspiegel van de startpagina binnen redelijke tijd weer voldoende gevuld zal zijn. In ieder geval mij beter op de maag zal liggen. Appetijtelijker en ordelijker. Moge Vadertje Techniek, met zijn soms tot dikwijls ondoorgrondelijke wegen, het welgevallig zijn. Buig, buig en afkloppen op ongelakt hout. Nee hoor, ik doe wat ik kan.
Antwoord in de vorm van een speciaal blogbericht op deze vraag door Michel (Gastkemper) onder de reactieruimte van het blogbericht Beramen en benevelen (Cahier, 22-7-2012), houd hij zeker van me tegoed, ben ik heus niet vergeten, ook niet aan de kant gelegd. Extra benodigde tijd zit hem in de complexiteit van het onderwerp. Er is zoveel aan verbonden. Neem wat dit aangaat bijvoorbeeld ook Charles Fergusons documentaire, onlangs weer uitgezonden op de Nederlandse TV, Inside Job, waarover Ennoy Nuy van de week een uitstekende recensie schreef en een interessante analyse op los liet: Hebzucht, de beste firewall tegen moraal (Aan het roer dien avond stond het hart, 26-8-2012)
En bedankt voor de succes wens Mirthe.
VerwijderenDank je voor je compliment op mijn weblog John. Ik doe mijn best en zoek er steeds naar hoe mijn foto's het beste tot hun recht kunnen komen, zonder al teveel 'ruis' eromheen. Vandaar dat ik de rest aan informatie helemaal onderaan heb gesitueerd.
VerwijderenJa, het lijkt me goed om af en toe wat lichter te schrijven berichten te plaatsen. Sommige diepgaande onderwerpen vergen wat langere tijd om te rijpen. Dat haalt de druk er voor jou dan ook een beetje af. Dit bericht met de gedichten was boeiend om te lezen, maar vergt nog wat verdere studie voor mij. Ik kan wel de achterliggende gedachten bevroeden, maar het is niet zo makkelijk. Bijzonder om de gang te lezen van voorouderverering naar het vereren van de mens. (Dan eigenlijk door een dieptepunt heen en duisternis, lijkt me, om de weg weer terug te vinden, maar dan vanuit eigen innerlijke beweging.) Nou ja, dit zijn zo mijn gedachten op deze vroege, zonnige zondagmorgen.
Fijne dag!
Michel Gastkempers blogartikel Huwelijk (Antroposofie in de pers, 25-9-2012), ook gisteren op het web geplaatst, harmonieert thematisch bezien opmerkelijk met mijn bovenstaande blogbericht; tot in de titel toe. Leestip. Een interessant en lezenswaardig blogartikel van Michel.
BeantwoordenVerwijderenIk weet niet zeker of dit schilderij van Jan Toorop uit 1912 de Johanna Knottenbelt (geboren in 1908 te Rotterdam) in kwestie afbeeldt. Toen was ze hooguit 4 jaar oud. Dat geportretteerde meisje komt me ouder voor. Ik weet het niet. Misschien wel of misschien een familielid.
BeantwoordenVerwijderen