Verbijstering, bewilderment (perplexity) en Verwirrung is kwestie van beschaving

De wereld, het menselijke leven, wordt steeds gecompliceerder. Alle afweermachnismen daartegen ten spijt, de menselijke samenleving dreigt steeds ondoorzichtiger te worden. Dan kun je daar twee dingen tegen doen, ik noem hier slechts twee uitersten: óf grip krijgen op die werkelijkheid door haar met grote inspanningen toch te doorgronden zo goed en kwaad als dat kan óf voor zover dat mogelijk is weg te kijken en zoveel mogelijk een eigen leven te leiden wel of niet met geliefden, dierbaren.

Mij overkomt het dagelijks, naast de spreekwoordelijke  verwondering en gewetensworstelingen, ben noodzakelijkerwijs kritisch naar mezelf, ook dat moderne levensgevoel dat voor velen duidelijk zeer herkenbaar zal zijn: verbijstering. Zoals bij de oude Grieken als hoofdbron van waardevolle cultuur en cultivering menselijke verwondering ten grondslag lag, schrikken wij in ons huidige beschavingstijdperk voortdurend wakker in staten van (diepe) ontsteltenis; met verstand niet kunnen komen bij zeker verschijnselen, gebeurtenissen en voorvallen en/of toch weer bedrogen uitkomen. Take a break, keep it cool: Shadow walking and talking, muzieknummer van Lemon Demon met zangtekst.

Frans Wuijts

Neem bijvoorbeeld de huidige wereldeconomie. Wat daarvan te denken? You understand it? You really do? Mij kost het hoofdbrekens, elke dag opnieuw. Laat ik daar eerlijk over zijn. Frans Wuijts stelde mij verleden week op deze Facebook pagina over hedendaags bezuinigingsfetisjisme de vraag hoe ik mogelijk nieuwe bezuinigingen van de Nederlandse regering dit jaar, 2013, bovenop de al eerdere, zou denken te kunnen afwenden of verzachten of anderszins. Tja dan moet ik zeggen dat ook mij denken in oplossingen welkom is, maar tegelijkertijd daarbij steekhoudende probleemstellingen en –analyses onontbeerlijk zijn.

Men grossiert tegenwoordig in oplossingen, terwijl kwesties op de keeper beschouwd niet echt grondig worden doorzien. De vorming van de Europese en Monetaire unie en het losbreken van de eurocrisis kan ik niet los zien het huidige probleem, een economische crisis op wereldschaal, systeemcrisis lijkt het ook. Bovendien kun je ook je serieuze vraagtekens stellen bij het hele Europroject, zoals met name Terry Boardman dat doet, door mij aangestipt op de Facebook pagina Italiaanse verkiezingen 2013 en het Vaticaan. Citaat Terry Boardman:

Uit: The Idea of the Threefold Society at the Dawn of the Third Millennium (Terry Boarman, 1999)

"Meanwhile, the European Union seems set to become the battleground between two different visions: a unitary superstate under Franco-German control (a new Carolingian Empire, with connections to the Vatican) or the European province of a Transatlantic Union of States under the effective control of the USA. In his book “The Tainted Source – The Undemocratic Origins of the European Idea”, John Laughland speaks of the conflicting ideas that compete for the future: the Anglo-American or the Continental European, which he largely identifies with the Germanic: “In contrast to Continental European constitutional theories or practices which assume or aspire to political harmony, the British and American systems realise that conflict is the  stuff of life…the British parliamentary system gives absolute priority to the principle of disagreement by ensuring that there is always an opposition.”

Amerika met zijn dreigende Fiscal Cliff en Europa met al die politiek-economische horrorscenario’s… Als je daarover je gedachten laat gaan voert dat onder andere ook weer terug naar de vraag wat geld nu eigenlijk is (en niet is), niet alleen in essentiële zin maar ook actueel bezien. Wat dat aangaat richt ik me met name op Steiners voordrachtencyclus Sociale Toekomst, waarin vanuit diverse gezichtspunten concreet op dit vraagstuk wordt ingegaan. Zie bijvoorbeeld bladzijde 67 uit het boekwerk Sociale toekomst. (Tweede voordracht, bladzijde 44 tot en met 82.) De BBC serie, dubbel DVD, Nederlandse ondertiteling, Masters of Money (NRC) kan daar als vergelijkingsmateriaal goed naast gelegd worden.

Enno Nuy’s onvermoeibare pleidooi tegen populisme en voor een vertegenwoordigende democratie (Reactieruimte onder blogbericht 'Heilig' mantra: groei, groei en nog eens groei!; Cahier, 11-12-2012) kan ik zeker wel begrijpen.  Maar reeds in de kiem herbergen democratische krachten nu eenmaal ook anti-democratische stekeligheden die, beeldspraak: kunnen uitgroeien tot klievende zwaarden opgeheven naar burgers die hun hoofd boven het maaiveld uitsteken; ja pressie- en repressiemiddelen ook in knuisten van vertegenwoordigers van de gevestigde orde. Bovendien ontbreekt het politici uiteraard aan de nodige know how om economische en culturele zaken aan te sturen. Als driegeleder acht ik ontvlechting van die drie maatschappelijke geledingen, cultuur, economie en politiek (staat- en rechtsleven), zeer raadzaam. In die zin dus ook grenzen aan democratische besluitvorming. Boundaries. Tot slot hierover: wat mij betreft kan meer directe democratie gecombineerd worden met wat we hier al hebben: een vertegenwoordigende democratie; graag ook in een land als Nederland.

Muziek
Dance like an Idiot – Lemon Demon